Lạm phát là gì? Tác động của lạm phát đến nền kinh tế ra sao? Đây là một vấn đề trong nền kinh tế mà hầu hết các nước trên thế giới đều phải đối mặt. Nó không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế mà còn gây tiêu cực đến từng cá nhân trong xã hội. Để bạn đọc hiểu hơn về vấn đề này, hãy cùng lindquistrealtors.com tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau đây.
Contents
I. Lạm phát là gì?
Lạm phát là sự gia tăng liên tục của giá cả chung của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian và đồng tiền mất giá. Lạm phát phản ánh sự suy giảm sức mua trên một đơn vị tiền tệ, vì giá cả tổng thể cao hơn có nghĩa là ít hàng hóa và dịch vụ có thể được mua bằng một loại tiền tệ hơn trước đây.
II. Mức độ của lạm phát
Trên thực tế, các nước kỳ vọng lạm phát chỉ xảy ra dưới khoảng 5%. Hãy suy nghĩ về nó, tăng trưởng kinh tế dự kiến vào khoảng 10% mỗi năm và 5% là đủ đẹp. Người ta thấy rằng tốc độ tăng trưởng thực tế của đất nước là 5%.
Mức độ của lạm phát gồm:
- Lạm phát tự nhiên: 0 – 10%
- Siêu lạm phát: 10% đến dưới 1000%
- Siêu lạm phát: 1000% trở lên
III. Nguyên nhân dẫn đến lạm phát
1. Lạm phát do cầu kéo
- Khi nhu cầu của thị trường đối với một sản phẩm tăng lên thì giá của sản phẩm cũng vậy. Giá của các mặt hàng khác cũng tăng theo và giá của hầu hết các mặt hàng trên thị trường đều tăng. Lạm phát do nhu cầu tăng lên được gọi là “lạm phát do cầu”.
- Chẳng hạn như ở Việt Nam, giá xăng dầu tăng kéo theo giá taxi, giá thịt lợn, giá nông sản tăng…
2. Lạm phát do chi phí đẩy
- Chi phí thúc đẩy doanh nghiệp bao gồm tiền lương, giá đầu vào, máy móc, thuế…
- Nếu giá của một hoặc nhiều yếu tố này tăng lên thì tổng chi phí sản xuất của nhà máy cũng vậy. Do đó, giá thành sản phẩm cũng tăng lên để duy trì lợi nhuận.
- Lạm phát chung của toàn bộ nền kinh tế được gọi là “lạm phát do chi phí đẩy”.
3. Lạm phát do cơ cấu
- Những doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả sẽ tăng dần tiền công danh nghĩa cho người lao động.
- Tuy nhiên cũng có trường hợp kinh doanh không hiệu quả nhưng theo xu thế buộc phải tăng lên. Do đó, buộc các doanh nghiệp phải tăng giá thành sản phẩm để đảm bảo lợi nhuận và xuất hiện lạm phát.
4. Lạm phát do cầu thay đổi
- Nếu thị trường giảm nhu cầu đối với một loại hàng hóa và tăng lượng cầu đối với một loại hàng hóa khác. Nếu nhà cung cấp độc quyền trên thị trường và giá cố định thì sản phẩm mà lượng cầu giảm vẫn không giảm giá.
- Mặt khác, hàng hóa có nhu cầu ngày càng cao thì giá cả sẽ tăng cao. Kết quả là mức giá chung tăng, dẫn đến lạm phát.
5. Lạm phát do xuất khẩu
- Khi xuất khẩu tăng, tổng cầu cao hơn tổng cung khi đó sản phẩm được thu gom để xuất khẩu và lượng hàng hóa cung cấp cho thị trường nội địa giảm khiến cho cung thấp hơn tổng cầu.
- Khi sự cân bằng giữa tổng cung và cầu bị mất, lạm phát xảy ra.
6. Lạm phát do nhập khẩu
- Khi giá hàng hóa nhập khẩu tăng thì giá bán sản phẩm trong nước phải tăng. Lạm phát xảy ra khi mức giá chung được nâng lên bằng giá nhập khẩu.
7. Lạm phát tiền tệ
- Khi cung tiền trong nước tăng, một ngân hàng trung ương mua ngoại tệ để ngăn nội tệ mất giá so với ngoại tệ.
- Ngoài ra, việc tăng lượng lưu thông cũng là một nguyên nhân gây ra lạm phát do các ngân hàng trung ương mua trái phiếu theo yêu cầu của nhà nước.
IV. Những tác động của lạm phát đến nền kinh tế
1. Tác động tích cực
- Lạm phát không nhất thiết gây hại cho nền kinh tế. Lạm phát vừa phải từ 2 – 5% ở các nước phát triển và dưới 10% ở các nước đang phát triển mang lại một số lợi ích cho nền kinh tế như sau:
- Kích thích tiêu dùng, vay mượn và đầu tư và giảm tỷ lệ thất nghiệp xã hội.
- Các chính phủ có thể có nhiều lựa chọn hơn để kích thích đầu tư vào các vùng khó khăn. Thông qua tăng cường tín dụng, định hướng mục tiêu cho thu nhập và nguồn lực xã hội và phân phối lại trong các giai đoạn đã chọn. Tuy nhiên, nếu bạn không quyết liệt thực hiện thì sẽ có kết quả không tốt. Đây là một công việc khó khăn và rủi ro.
- Lạm phát là căn bệnh kinh niên của kinh tế thị trường, vừa có hại vừa có lợi. Nếu nền kinh tế có thể duy trì, kiểm soát và điều tiết lạm phát ở mức vừa phải thì sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
2. Tác động tiêu cực
Lạm phát và lãi suất
- Công thức: Lãi suất thực = Lãi suất danh nghĩa – Tỷ lệ lạm phát
- Lạm phát ở các nước trên thế giới khi xảy ra thường xuyên sẽ ảnh hưởng xấu đến mọi mặt của đời sống kinh tế, chính trị, xã hội của đất nước. Trong đó, tác động đầu tiên của lạm phát là lãi suất.
Lạm phát và thu nhập thực tế
- Khi lạm phát tăng lên mà thu nhập danh nghĩa không thay đổi thì làm cho thu nhập thực tế của người lao động giảm xuống.
- Lạm phát không chỉ làm giảm giá trị thực của các tài sản không sinh lời, mà còn làm giảm giá trị của các tài sản sinh lời. Tức là nó làm giảm tiền lãi, thu nhập thực tế từ tiền lãi. Điều này là do hệ thống thuế của tiểu bang được tính dựa trên thu nhập danh nghĩa. Khi lạm phát cao, thuế suất không tăng, nhưng người đi vay tăng lãi suất danh nghĩa để bù đắp cho lạm phát cao hơn.
- Thu nhập ròng của người cho vay bằng thu nhập danh nghĩa trừ đi sự suy giảm của lạm phát, tác động đáng kể đến kinh tế xã hội. Khi suy thoái, thất nghiệp gia tăng và cuộc sống lao động ngày càng khó khăn sẽ làm giảm lòng tin của người dân vào chính phủ…
Lạm phát và phân phối thu nhập không bình đẳng
- Khi lạm phát tăng, giá trị của đồng tiền sẽ giảm xuống, người đi vay sẽ được lợi khi vay trả góp để đoán được lợi ích.
- Lạm phát cao cũng gây ra tình trạng đầu cơ, với việc người giàu dùng tiền để tiêu sạch và thu gom hàng hóa, tài sản, và tình trạng này làm mất cân đối nghiêm trọng quan hệ cung cầu. Hàng hóa trên thị trường, giá cả hàng hóa cũng tăng nhiệt.
- Người nghèo vốn đã nghèo lại càng khốn khó hơn. Họ thậm chí không thể mua những mặt hàng tiêu dùng thiết yếu, trong đó những kẻ đầu cơ đã tước đoạt hàng hóa của họ và thậm chí còn trở nên giàu có hơn.
- Có thể thấy, lạm phát có thể gây ra xáo trộn kinh tế và tạo ra khoảng cách lớn về thu nhập và mức sống giữa người giàu và người nghèo.
Lạm phát và nợ quốc gia
- Lạm phát cao sẽ có lợi cho chính phủ từ thuế thu nhập đối với công chúng, nhưng nợ nước ngoài sẽ trở nên trầm trọng hơn. Chính phủ sẽ được lợi trong nước, nhưng sẽ mất tiền do nợ nước ngoài. Nguyên nhân là do lạm phát làm tăng tỷ giá hối đoái và đồng nội tệ mất giá nhanh hơn ngoại tệ.
Trên đây là những thông tin cần thiết giúp bạn hiểu lạm phát là gì và những tác động của nó đến nền kinh tế. Nói tóm lại, lạm phát xảy ra khi mức giá chung của hàng hóa tăng lên. Ngoài ra bạn có thể tham khảo thêm mối quan hệ của lạm phát đối với kinh doanh đa cấp hiện nay.